“Mẹ ơi Bơ đánh bố, nhưng Bơ rất tôn trọng bố đấy”.
Đó là câu Bơ nói sáng nay trước giờ đi học, trong nước mắt.
Sáng, đến giờ đi học, bố sợ muộn nên ra trước ấn thang máy, vậy là Bơ khóc tu tu “á aaaaaa á Bơ ấn thang máy, huhu”. Mẹ tính đi vào để hai bố con tự xử lý với nhau, nhưng ngay sau đó mẹ đã thấy không ổn vì con vẫn khóc, còn bố vẫn đứng đó “muộn rồi, bố ấn thì có sao đâu”. Bơ thấy thế thì quay sang “mẹ chở Bơ đi học, mẹ chở Bơ đi học” vì “Bơ không thích bố đâu!”
Thế là người mẹ lại lật đật lấy áo khoác chở con đi học, bố đi vào nhà, ngồi xuống ôm con mình nghe con nói “Mẹ ơi Bơ đánh bố, nhưng Bơ rất tôn trọng bố đấy”. Lúc này con đã dừng khóc.
- Ừ, mẹ biết rồi, nhưng mình có nên đánh bố thế không nhỉ?
- Không
- Đúng rồi, lần sau nếu giận Bơ có thể nói cho bố nhé, Bơ không đánh bố như thế sẽ làm bố đau, bố cũng rất thương Bơ đấy. Bố ấn thang trước vì bố sợ muộn, nhưng mà lẽ ra bố nên nói cho Bơ biết đúng không? Mình thuật lại tình huống để xác định điều mình thấy, đồng thời cho con biết mình rằng hiểu chuyện gì đang xảy ra và giúp con bình tĩnh hơn.
Những giờ tìm hiểu về tâm lý con trẻ và thực hành với con mình thấy thế này:
- Trẻ ở giai đoạn từ 2 tuổi, đặc biệt là 2,5 tuổi trở đi, rất thích được tự làm, những điều mà với người lớn là nhỏ nhặt như: tự ấn thang máy, tự lấy đũa, thìa, tự xới cơm, tự lau, tự mặc quần áo, tự đi giầy dép, thậm chí những việc tưởng đơn giản lắm là tự đóng cửa hay phức tạp hơn xíu là được cùng nấu một món ăn…. Bất kỳ một điều gì mới con đều rất dễ có hứng thú và muốn được tự làm, có lúc khiến bố mẹ cảm thấy “phiền” vì “muộn rồi”, “đến giờ rồi”, “bố/mẹ làm cho nhanh”, “con còn nhỏ chưa làm được”…. Tuy vậy, con lại chưa thể hiểu những điều đó bởi những gì con nghĩ dến chỉ là “con muốn làm” thôi. Không phải ngẫu nhiên mà các bé lại bỗng trở nên “khó chiều” như thế, mà do con đang trong thời kỳ phát triển cái tôi cá nhân, ý thức muốn được tự làm, là giai đoạn hình thành tính tự lập của con. Hiểu được điều này, bố mẹ sẽ bớt cảm giác khó chịu hơn khi con muốn thử làm. Mình vẫn luôn tự nhắc nhở “mọi hành vi của con đều có lý do” để có thể bình tĩnh quan sát và lắng nghe con. (Dù vậy, thú thật là vẫn lắm khi mình chưa thực sự kiềm chế được).
- Việc muộn, gấp cộng với con khóc sẽ càng khiến bố mẹ khó chịu, “con không mè nheo nữa, mẹ đã nói với con rồi mà”, “có im đi không”…. Mình biết là khi con khóc, nhất là ở nơi đông người, chúng ta sẽ rất dễ tức giận, e ngại khi mọi người nhìn thấy. Nhưng thực tế thì, em bé nào cũng sẽ có những lúc như thế, hơn nữa, dù ai nói gì thì người gắn bó và hiểu con nhất vẫn là bạn, nếu bố mẹ cũng đẩy con ra, phớt lờ con thì ai sẽ là nơi tin cậy cho con đây? Ngoài ra, khóc là cách nhanh nhất để con thể hiện cảm xúc, nhất là với những em bé chưa thể diễn đạt bằng lời tâm trạng của mình. Có thể con sẽ nín ngay vì sợ khi bố mẹ nói “im ngay”, nhưng không giúp con giải tỏa được cảm xúc đó, nếu mình ra khỏi mà vẫn còn ấm ức trong lòng, giận dỗi với người khác, hẳn mình cũng khó chịu lắm, nên mình không muốn để con phải chịu như thế. Mặt khác, nếu nhờ vào tình huống để giúp bố mẹ và con hiểu nhau hơn thì sẽ tốt hơn rất nhiều phải không?
- Khi con đang trong trạng thái cảm xúc tiêu cực thì sẽ không thể nghe được những lý do của người lớn, cho dù đó là điều đúng đắn đi chăng nữa. Từ khi đọc “Đọc vị tâm lý trẻ” của hai tác giả: tiến sĩ Danieel Siegel, nhà tâm –thần kinh học, và tiến sĩ Tina Payne Bryson – nhà tâm lý trị liệu, chuyên gia trong lĩnh vực làm cha mẹ, thì mình hiểu những lúc này, não dưới của con (phần não chịu trách nhiệm về các cảm xúc mạnh như tức giận và sợ hãi) đang hoạt động mạnh, con đang trong cơn bão cảm xúc nên sẽ không phân biệt được đúng sai và vì thế, những lời bố mẹ nói chỉ giống như “đàn gảy tai trâu”. Cũng như những lời nói của người lớn trong lúc tức giận, hay buồn bã vậy, không hẳn chúng ta nghĩ thế và muốn nói như thế, là do cảm xúc đang khống chế mà thôi. Việc mình làm là lắng nghe con khóc, ngồi thấp ngang tầm mắt con và ôm hoặc nắm tay con, những cái chạm thật sự có tác dụng kết nối và xoa dịu con rất lớn đó ạ. Đợi khi cảm xúc mạnh đó của con qua đi, sẽ cùng con nói về tình huống vừa xảy ra. Lúc này con sẽ hiểu chuyện hơn rất nhiều.
- Nếu không thể để con tự làm, hãy nói trước với con về điều bố mẹ sẽ làm “Bây giờ mình đang muộn rồi, bố sẽ ấn thang trước nhé, chiều về Bơ ấn được không?’ Thường thì nếu bạn đã tạo điều kiện cho con được thử sức thường xuyên, cộng với thực hiện việc thông báo này rõ ràng, đảm bảo con nghe được thì con sẽ rất hiểu chuyện và đồng ý sẽ tự làm vào lần sau.
- Nếu bố mẹ sai, hãy xin lỗi và để con có cơ hội thử lại. Việc xin lỗi không có nghĩa là hạ thấp bản thân hay “là bố mẹ sao phải xin lỗi con”, mà đó là cách mình dạy con về việc nhận sai và chịu trách nhiệm. Mỗi hành vi, ứng xử hay phản hồi của bố mẹ đều được con thu nạp và sẽ trả lại vào một ngày nào đó, dù bạn có nhận ra hay không.
Mỗi ngày bên con trên hành trình dài và bền bỉ này, sẽ có rất nhiều tình huống, rất nhiều biến cố, những thay đổi trong tâm lý con, cảm xúc của bố mẹ, hoàn cảnh của gia đình. Sẽ không có ai là bố mẹ hoàn hảo, không có ai luôn đúng, cũng không có trẻ nào luôn hiểu chuyện. Nếu có điều giống nhau đó là tình yêu thương của bố mẹ dành cho con, và mình tin rằng, việc cảm nhận bằng trái tim kết hợp với học hỏi sẽ là chìa khóa để chúng ta xây dựng gắn kết chặt chẽ với con.
“Vì mọi hành vi của con đều có lý do, và cần được hiểu”
----------------------------
Bạn đang có tâm sự?
Bạn đang gặp khó khăn khi bên con?
Hay bạn có câu chuyện muốn kể với mình?
Hãy nhắn cho mình nhé! Mình không phải chuyên gia để khuyên bạn nên làm gì, mình chỉ là một người mẹ có thể lắng nghe bạn không phán xét đúng sai!
ĐỒNG HÀNH CÙNG NHÀ BƠ
Fanpage: https://www.facebook.com/Chuyennhabo124/
Blog: https://chuyennhabo.blogspot.com/
FB cá nhân của mình: https://www.facebook.com/nguyen.huyenmb/
Nhận xét
Đăng nhận xét